11. Cînticu̯: Όταν καθόμουν στο λιβάδι

Ηχογράφηση με τη θεία μου, Κούλα Λέντζιου Τρίκου (Τούμπα Θεσσαλονίκης, Αύγουστος ή Σεπτέμβριος 2007). Στην αρχή υπάρχει σύντομη επεξήγηση του τραγουδιού στα ελληνικά.

Η θεία μου Κούλα Λέντζιου σε ηλικία 14 ετών στο πατρικό στο Δρυμό. Από το αρχείο της θείας μου.

10. Bună dzuă. Ts’ adari̯? Μπούνᾰ τζούᾰ. Τσ’ αντάρi̯ ;

Ηχογράφηση με τους γονείς μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα και Νίκο Σίββα (Νέα Ευκαρπία, 29 Αυγούστου 2005). Προσποιούνται δυο γνωστούς που συναντιούνται τυχαία στο δρόμο και χαιρετιούνται.

Οι γονείς μου το 1969 ή 1970, πιθανότατα στο Παλαιόκαστρο Θεσσαλονίκης. Λεπτομέρεια από φωτογραφία στο αρχείο της μητέρας μου.

9. «Ca părămiθurli!…» – Γνωριμίες σε καφέ στην οδό Αριστοτέλους

Ηχογράφηση με τον παππού μου και τη μητέρα μου, Μιχάλη Λέντζιο και Μαρία Λέντζιου Σίββα (Δρυμός, 1 Σεπτέμβρη 2005). Ihuγrafisi̯ cu paplu a me, Mihalis Lendzios, şi cu dada, Maria Lendziou Sivva (Drimila, la 1 di Γismintsiun 2005). Ο παππούς μου διηγείται ένα περιστατικό που είχε συμβεί πρόσφατα, πιθανότατα μεταξύ 2004 και 2005. Μια μέρα που έπινε καφέ στην Αριστοτέλους (Θεσσαλονίκη) με δυο φίλους του, έναν Γραικό κι έναν Εβραίο (με το όνομα Παντελής, μεγάλης ηλικίας τότε), γνώρισε τυχαία κάποιες Βλάχες από το Λιβάδι Ολύμπου. «Stăteamu̯ cu sotsĺ a meĺi̯, επί οδός Αριστοτέλους. Doi sots a mei̯, şi mini trei. Unu̯ Uvreu, unu̯ Grecu̯, şi unu̯ Armînu̯. Ca părămiθurli! E, noi aveamu̯ biută a nostu̯ cafe…» (Ήμουν/Βρισκόμουν με τους φίλους μου, επί οδός Αριστοτέλους. Δύο φίλοι μου, και [ένας] εγώ τρεις. Ένας Εβραίος, ένας Γραικός, κι ένας Βλάχος. Σαν τα παραμύθια! Ε, εμείς είχαμε πιεί τον καφέ μας…). Ο παππούς μου, μέχρι και τα γεράματα του (το 2004 ήταν 82 χρονών), είχε τη συνήθεια το πρωί να παίρνει το λεωφορείο ΚΤΕΛ από το σπίτι του στο Δρυμό για τη Θεσσαλονίκη και να κατηφορίζει στην Αριστοτέλους για να πιεί καφέ με φίλους του (συχνά στο Electra Palace). Κάποιες πληροφορίες-προσωπικά στοιχεία (ονόματα της οικογένειας από το Λιβάδι Ολύμπου) έχουν αφαιρεθεί από την ηχογράφηση.

Πάσχα 1955. Ο παππούς μου Μιχάλης Λέντζιος, σε νεότερη ηλικία, με το γιό του και θείο μου, Σωκράτη Λέντζιο. Βόλτα στη Θεσσαλονίκη, πλατεία Αριστοτέλους με Λεωφόρο Νίκης.

8. «La Călivi aveamu̯ sărbători̯  multi…» – Οι γιορτές στα Μεγάλα Λιβάδια

Ηχογράφηση με τον παππού και τη μητέρα μου, Μιχάλη Λέντζιο και Μαρία Λέντζιου Σίββα (Δρυμός, 1 Σεπτέμβρη 2005). Ihuγrafisi̯ cu paplu, Mihalis Lendzios, şi cu dada, Maria Lendziou Sivva (Drimila, la 1 di Γismintsiun 2005). Ο παππούς μου Μιχάλης θυμάται πώς γιορτάζονταν οι μεγάλες γιορτές στα Μεγάλα Λιβάδια πριν την καταστροφή του χωριού. Ειδικά οι γιορτές των Αγίων Πέτρου και Παύλου (Sum Keterlu), και της Παναγίας (Stă-Măria) το Δεκαπενταύγουστο .

Μεγάλα Λιβάδια, Σεπτέμβρης 2005. Ο παππούς μου Μιχάλης Λέντζιος κατά την επίσκεψή μας. Από το προσωπικό μου αρχείο.

7. «Si efharistisiră tutsî̯.» – Το γλέντι του αρραβώνα

Ηχογράφηση με τους γονείς μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα και Νίκο Σίββα (Νέα Ευκαρπία, Αύγουστος 2005). Ihuγrafisi̯ cu părintsiĺi, Maria Lendziou Sivva şi Nikos Sivvas (Limbeti̯ , Avγustu̯ 2005). Οι γονείς μου θυμούνται το γλέντι του αρραβώνα τους το 1967. Περισσότερα για την ημέρα του αρραβώνα στην ηχογράφηση 95.

Στο γλέντι του αρραβώνα των γονιών μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα και Νίκο Σίββα (καθιστοί, στο κέντρο). Πρωτομαγιά του 1967. Όρθιος μπροστά ο θείος μου Σωκράτης Λέντζιος (αδερφός της μητέρας μου). Από το φωτογραφικό αρχείο της μητέρας μου.

6. Cînticu̯: Nu ń ti arîdi feată ńică – Νου ṽ τι αρîντι φεάτᾰ ṽίκᾰ – Μή μου ξεγελιέσαι κορίτσι μικρό

Ηχογράφηση με τη μητέρα μου Μαρία Λέντζιου Σίββα (Νέα Ευκαρπία, 9 Οκτωβρίου 2021). Ihuγrafisi̯ cu dada, Maria Lendziou Sivva (Limbeti̯ , la 9 di Sumeduru̯ 2021). Μετά το τραγούδι υπάρχει σχόλιο (στα Ελληνικά και τα Βλάχικα) για το πότε και πώς τραγουδιόταν το τραγούδι. Tora va vă cîntu unu̯ cînticu̯ tsi si cînta la numtsî̯… (Τώρα θα σας τραγουδήσω ένα τραγούδι που τραγουδιόταν στους γάμους…).

Οι γονείς μου στον αρραβώνα τους (1967).

5. Η γιαγιά μου Πολυξένη Λέντζιου (1923-2000)

Ηχογράφηση με τη μητέρα μου Μαρία Λέντζιου Σίββα (Νέα Ευκαρπία, 9 Οκτωβρίου 2021). Ihuγrafisi̯ cu dada, Maria Lendziou Sivva (Limbeti̯ , la 9 di Sumeduru̯ 2021). Η μητέρα μου μιλάει για την μητέρα της Πολυξένη Λέντζιου του γένους Γεροκώστα, την αγαπημένη μας γιαγιά Πίχα. (Σημείωση: Η μητέρα μου ακούγοντας την ηχογράφηση θέλησε να κάνει μια διόρθωση: στο 03.15 χρησιμοποίησε τη λέξη liyinu̯, σκεύος κουζίνας για το λάδι, αντί για το σωστό liyenă, σκεύος σαν λεκάνη από το οποίο ρίχνεις νερό, για πλύσιμο). Mi θimisescu multi lucri muşiati tsi adra… (Θυμάμαι πολλά πράγματα ωραία που έκανε…).

Έδεσσα, 1956. Η γιαγιά μου Πολυξένη Λέντζιου (πρώτη αριστερά), μαζί με τη Ζωή Καμπούρη (γεννηθείσα το 1887) και την κόρη της Θεοδώρα Καμπούρη Λιάρτση (γεννηθείσα το 1930) – όρθιες πίσω. Όρθια μπροστά η θεία μου Κούλα Λέντζιου (κόρη της Πολυξένης Λέντζιου). Από το φωτογραφικό αρχείο του πατρικού στο Δρυμό.

4. Lună – Dumînică (Οι μέρες της εβδομάδας)

Ηχογράφηση με τους γονείς μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα και Νίκο Σίββα (Νέα Ευκαρπία, 29 Αυγούστου 2005). Ihuγrafisi̯ cu părintsiĺi, Maria Lendziou Sivva şi Nikos Sivvas (Limbet , la 29 di Avγust 2005). Lună, Martsă, Ńiercură, Djoiă, Viniră, Sîmbătă, Dumînică.

Μεγάλα Λιβάδια, κατά την επίσκεψή μας το Σεπτέμβριο του 2005. Από το προσωπικό μου αρχείο.

3. «Tirucumiulu tsi aveamu̯ la Livădzi̯, adramu̯ căscăvaĺu̯…» – Η παραγωγή κασεριού στα Μεγάλα Λιβάδια

Ηχογράφηση με τον παππού μου, Μιχάλη Λέντζιο (Δρυμός, 1 Σεπτέμβρη 2005). Ihuγrafisi̯ cu paplu ame, Mihalis Lendzios (Drimila, la 1 di Γismintsiun 2005). Ο παππούς αφηγείται πώς παρήγαγαν το κασέρι στο οικογενειακό τυροκομείο στα Μεγάλα Λιβάδια, πριν την καταστροφή του χωριού.

Τυροκομείο Λέντζιου το 1938 στα Μεγάλα Λιβάδια . Από αριστερά: ο αδερφός του παππού μου Νικόλας Γ.Λέντζιος, Γιώργος Αν. Γεροκώστας, ο παππούς μου Μιχάλης Γ.Λέντζιος, και ο Στέργιος Αν. Γεροκώστας. Από το φωτογραφικό αρχείο του πατρικού στο Δρυμό.

2. «Misurămu̯ pînă la γingits…» – Οι αριθμοί 1-20 στα Βλάχικα

Ηχογράφηση με τους γονείς μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα και Νίκο Σίββα (Νέα Ευκαρπία Θεσσαλονίκης, 29 Αυγούστου 2005). Ihuγrafisi̯ cu părintsiĺi, Maria Lendziou Sivva şi Nikos Sivvas (Limbeti̯ , la 29 di Avγustu̯ 2005). Misurămu̯ pînă la γingits: ună/unu̯, dao, trei, patru, tsintsi…

Οι γονείς μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα και Νίκος Σίββας, τη 1η Σεπτέμβρη 2005 στο Δρυμό. Είναι η μέρα που πήγαμε στο χωριό για να κάνουμε ηχογραφήσεις στα Βλάχικα με τον παππού μου. Από το προσωπικό μου αρχείο.