20. Cînticu̯: Nu ti arîdi feată ńică – Νου τι αρîντι φεάτᾰ ṽίκᾰ – Μή ξεγελιέσαι κορίτσι μικρό (β’)

Ηχογράφηση με τη θεία μου, Κούλα Λέντζιου-Τρίκου (Τούμπα Θεσσαλονίκης, Αύγουστος ή Σεπτέμβρης 2007). Στην αρχή υπάρχει σύντομη επεξήγηση του τραγουδιού στα ελληνικά.

Η θεία μου Κούλα Λέντζιου-Τρίκου κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης μας. Αύγουστος ή Σεπτέμβρης 2007, στην Τούμπα Θεσσαλονίκης. Από το προσωπικό μου αρχείο.

19. Λεξιλόγιο: φαγητό

Ηχογράφηση με τη μητέρα μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα (Nέα Ευκαρπία, 31 Αυγούστου 2005). Μερικές λέξεις που σχετίζονται με το φαγητό και τη διατροφή.

Όρος Πάικο, λίγο έξω από τα Μεγάλα Λιβάδια. Από την εκδρομή με τους γονείς και τον παππού μου το Σεπτέμβριο του 2005. Από το προσωπικό μου αρχείο.

18. Ο πατέρας μου Νίκος Σίββας (1944-2020)

Ηχογράφηση με τον πατέρα μου, Νίκο Σίββα (Nέα Ευκαρπία, 31 Αυγούστου 2005). Ihuγrafisi̯ cu babaca, Nikos Sivvas (Limbeti̯, la 31 di Avγustu̯ 2005). Ο πατέρας μου παρουσιάζει εν συντομία τον εαυτό του και την οικογένεια.

Ο πατέρας μου, Νίκος Σίββας, σε νεαρή ηλικία, πριν αρραβωνιαστεί με τη μητέρα μου. Από το φωτογραφικό αρχείο της μητέρας μου.

17. Τί τρώγαμε το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων

Ηχογράφηση με τη μητέρα μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα (Nέα Ευκαρπία, 4 Οκτωβρίου 2021). Ihuγrafisi̯ cu dada, Maria Lendziou Sivva (Limbeti̯ , la 4 di Sumeduru̯ 2021). Η μητέρα μου αφηγείται σύντομα τις διατροφικές (και όχι μόνο) συνήθειες στις γιορτές των Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς, και Φώτων στο σπίτι όταν ήταν μικρή.

16. Cînticu̯: Dişcĺidetsî̯ djone ocĺulu̯ di amură (Άνοιξε παλικάρι το όμορφο/μαύρo σου μάτι – μάτι σαν μούρo)

Ηχογράφηση με τη μητέρα μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα (Nέα Ευκαρπία, 2 Οκτωβρίου 2021). Ihuγrafisi̯ cu dada, Maria Lendziou Sivva (Limbet , la 2 di Sumeduru̯ 2021). Μετά το τραγούδι υπάρχει αφιέρωση στον πατέρα μου. Di atumtsea somnulu fudzi di mine / ca tseara djone ah! mi tukişi̯… (Από τότε ο ύπνος έφυγε από μένα / σαν το κερί παλικάρι αχ! μ’έλιωσες).

Ιούνιος 2007. Η μητέρα μου Μαρία Λέντζιου Σίββα με την παραδοσιακή στολή του Συλλόγου Γυναικών Λιβαδίων ‘Οι Αρμάνες’. Από το φωτογραφικό αρχείο της μητέρας μου.

15. Vedu̯/vidzui̯/amu̯ vidzută/va s’ vedu̯ : Ρήματα στο α’ πρόσωπο σε διαφορετικούς χρόνους

Ηχογράφηση με τον πατέρα μου, Νίκο Σίββα (Νέα Ευκαρπία, 31 Αυγούστου 2005). Ihuγrafisi̯ cu babaca, Nikos Sivvas (Limbeti̯, la 31 di Avγustu̯ 2005). Ρήματα στη Βλάχικη γλώσσα. Ο πατέρας μου σε κάποια ρήματα αντί για τον Ενεστώτα δίνει τον Αόριστο: cîntu (τραγουδώ), mîc (τρώω), arnudzescu (μυρίζω), mi dişteptu (ξυπνώ). Επίσης, για το ρήμα ‘κοιτάζω’ (mutrescu) δίνει ξανά το ρήμα ‘βλέπω’ (vedu̯).

Ο πατέρας μου Νίκος Σίββας (στη μέση) με δυο φίλους του. Πιθανότατα στη Νέα Ευκαρπία, πριν το 1967. Από το φωτογραφικό αρχείο της μητέρας μου.

14. Στα Λουτρά Παράδεισος (Μπέη Χαμάμ) της Θεσσαλονίκης του ’50

Ηχογράφηση με τη μητέρα μου Μαρία Λέντζιου Σίββα (Νέα Ευκαρπία, 4 Οκτωβρίου 2021). Ihuγrafisi̯ cu dada, Maria Lendziou Sivva (Limbeti̯ , la 4 di Sumeduru̯ 2021). Τη μητέρα μου την έστειλαν οι γονείς της από το Δρυμό στη Θεσσαλονίκη το 1956 (σε ηλικία δωδεκάμισι χρονών, μετά το Δημοτικό) για να φοιτήσει στην Οικοκυρική Σχολή για τρία χρόνια. Εδώ θυμάται μια επίσκεψη με τη σπιτονοικοκυρά της στα Λουτρά Παράδεισος, στο δεύτερο έτος στη σχολή της (1957-58), σε μια Θεσσαλονίκη (Sărună) που ήταν σαν ένα χωριό (‘ca hoară iara‘).

21 Φλεβάρη 1957. Η μητέρα μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα (αριστερά), με τη συμμαθητρια της στην Οικοκυρική, Σοφία Κοσμίδου (δεξιά). Η φωτογραφία τραβήχτηκε δίπλα στην Αχειροποίητο, όταν η μητέρα μου ήταν στο 1ο έτος της Οικοκυρικης Σχολής στη Θεσσαλονίκη (1956-57). Από το φωτογραφικό αρχείο της μητέρας μου.

13. Calu̯ di heru̯ – Άλογο από σίδερο

Ηχογράφηση με τον πατέρα μου, Νίκο Σίββα (Νέα Ευκαρπία, Αύγουστος 2005). Ihuγrafisi̯ cu babaca, Nikos Sivvas (Limbeti̯, Avγustu̯ 2005). Αφηγείται πώς η γιαγιά του (Σουλτάνα Χατζηβρέττα Σίββα, ή μπαμπα-Τάνα) ονόμαζε το ποδήλατο του ‘σιδερένιο άλογο’. Η προ-γιαγιά μου πέθανε το 1980 σε πολύ μεγάλη ηλικία, κοντά στα 100.

Ο πατέρας μου Νίκος Σίββας σε νεαρή ηλικία. Από το αρχείο της μητέρας μου.

12. «…cîndu va s’ mîcamu̯ fisuĺi̯, cîndu va s’ mîcamu̯ linti, trăhăna…» – Διατροφή στο σπίτι πριν το ηλεκτρικό ρεύμα

Ηχογράφηση με τη μητέρα μου, Μαρία Λέντζιου Σίββα (Nέα Ευκαρπία, 2 Οκτωβρίου 2021). Ihuγrafisi̯ cu dada, Maria Lendziou Sivva (Limbeti̯ , la 2 di Sumeduru̯ 2021). Η μητέρα μου αφηγείται τί και πώς τρώγανε στο σπίτι στο Δρυμό την εποχή πριν έρθει το ηλεκτρικό ρεύμα (ως το 1955). «…cîndu va s’ mîcamu̯ fisuĺi̯, cîndu va s’ mîcamu̯ linti, trăhăna…» (…πότε θα τρώγαμε φασόλια, πότε θα τρώγαμε φακιές, τραχανά…).

Αύγουστος 1951, Δρυμός. Ο παππούς μου Μιχάλης Λέντζιος με τα παιδιά του: τη μητέρα μου Μαρία Λέντζιου Σίββα, το θείο μου Σωκράτη Λέντζιο, και τη θεία μου Κούλα Λέντζιου Τρίκου (μωρό). Από το φωτογραφικό αρχείο της μητέρας μου.

11. Cînticu̯: Όταν καθόμουν στο λιβάδι

Ηχογράφηση με τη θεία μου, Κούλα Λέντζιου Τρίκου (Τούμπα Θεσσαλονίκης, Αύγουστος ή Σεπτέμβριος 2007). Στην αρχή υπάρχει σύντομη επεξήγηση του τραγουδιού στα ελληνικά.

Η θεία μου Κούλα Λέντζιου σε ηλικία 14 ετών στο πατρικό στο Δρυμό. Από το αρχείο της θείας μου.